INSPIRATIE

Hoe selecteer je het meest duurzame verpakkingsmateriaal voor de horeca?

Nelleke van Velde

We kunnen niet zonder verpakkingen. Punt. Dit middel lijkt misschien een bijzaak, maar speelt een hoofdrol in onze maatschappij. Ze beschermen onze producten en zorgen dat we onze zendingen over grote afstanden veilig kunnen vervoeren. In het geval van voedsel, spelen verpakkingen een essentiële rol voor het kwaliteitsbehoud van versproducten. Maar net als de meeste producten en activiteiten laten ook voedselverpakkingen een ecologische footprint achter.

Waar moet je op letten bij het selecteren van duurzame verpakkingen?

Bij het selecteren van duurzame verpakkingen, zijn meerdere aspecten belangrijk:

Waar komt het product vandaan?
Welk materiaal is het duurzaamst?
Kan het product gerecycled worden?
Welke route voor afvalbeheer past het best bij jouw bedrijf?

Sustainable food packaging

Materiaalkeuze:

Welk verpakkingsmateriaal is het duurzaamst?

Verantwoord inkopen:

Waar komt het product vandaan?
Wat is de oorsprong van verpakkingen nu precies?
Wat is de reputatie van de fabrikant met betrekking tot het milieu? Doet hij er alles aan om de impact op het milieu zo klein mogelijk te maken? Zijn er eventueel betere, alternatieve bronnen?

Materiaalkeuze voor duurzaam verpakkingsmateriaal

Alle materialen hebben hun voor- en nadelen. Je kunt niet zomaar zeggen dat het ene materiaal beter is dan het andere. Karton heeft bijvoorbeeld een milieubewuster imago dan plastic, maar dat komt vooral door het afvalbeheer. Plastic eindigt vaak in zee, waardoor de beruchte plastic soep ontstaat (SUP-richtlijnen)

Maar dat hoeft niet te betekenen dat plastic per se slechter is voor het milieu. Wist je bijvoorbeeld dat karton een hogere ecologische footprint heeft t.o.v. plastic? Het is allemaal niet zo zwart-wit.

En hoewel het verminderen van afval zeker een belangrijk onderdeel is van duurzaamheid, zijn er nog meer factoren waar je rekening mee moet houden wanneer je op het punt staat het beste materiaal voor je verpakking te kiezen. Het gaat niet alleen om het verminderen van afval nadat het product is gebruikt. Het gaat om de hele levenscyclus van het product, inclusief alle hulpbronnen en energie die worden gebruikt bij productie en transport.

Met LCA berekenen je de werkelijke milieukosten

Hier komen LCA’s (levenscyclusanalyses) om de hoek kijken. LCA’s zijn datagedreven analyses die de werkelijke milieukosten kwantificeren. Ze beoordelen hoe verpakkingen bijdragen in termen van broeikasgasemissies, oceaanvervuiling, verzuring en andere milieueffecten. Zo geven ze ons gedetailleerd inzicht in de milieuconsequenties tijdens de hele levensduur van een verpakking. Daarmee helpen ze ons precies in te zien welke materiaalkeuze uiteindelijk het minste impact heeft op ons milieu.

Een punt van kritiek op levenscyclusanalyses is overigens dat ze momenteel de impact van oceaanvervuiling niet voldoende kwantificeren en volgen, terwijl andere wetenschappelijke methodologieën dit wel doen.

Wat kun jij met LCA’s?

Je kunt LCA’s gebruiken om verschillende verpakkingsmaterialen te vergelijken. Zo kun je met een LCA bijvoorbeeld het verschil in milieu-impact berekenen tussen olijven die verpakt zijn in een glazen pot, een blik of een plastic verpakking. Zo’n LCA levert soms verrassende resultaten op!

‘One-size fits all’ gaat helaas niet op

Het is belangrijk om te weten dat ‘one size fits all’ niet bestaat als het gaat om duurzame materialen. Geen enkel materiaal is perfect, alles heeft impact op het milieu en het hangt echt van de specifieke verpakking af wat de beste keuze is.

Recycling & verpakkingsontwerp kan de verpakking gerecycled worden?

Worden verpakkingen ingezameld en gerecycled op jouw locatie? Hoe groot is dan de kans dat een product ook daadwerkelijk gerecycled wordt als iemand het in de juiste afvalbak stopt? En hoe groot is de kans dát iemand het in de juiste bak stopt? Dat zijn belangrijke vragen om te stellen.

Verpakkingsontwerp en materiaalkeuze spelen hier een grote rol in. Verpakkingen die gemaakt zijn van verschillende materialen, zijn vaak moeilijker te recyclen. Dit komt omdat het lastig kan zijn om de materialen te scheiden voor hun verschillende recyclingstromen.

Wist je bijvoorbeeld dat zwart plastic niet herkend wordt door de meeste infrarood sorteermachines? De scantechnologie om dit te herkennen bestaat al wel, maar wordt nog weinig toegepast door recyclingfabrieken.

Ontwerprichtlijnen voor verpakkingen

Experts in recycling hebben ontwerprichtlijnen opgesteld, die aangeven hoe we verpakkingen zo ontwerpen dat ze eenvoudig verwerkt kunnen worden in recyclingfabrieken. Daarin staat bijvoorbeeld welke soorten inkt, coatings, lijm en materialen we wel of niet moeten gebruiken.

Je kunt eventueel contact opnemen met je afvalverwerkingsbedrijf en samen bespreken welke verpakking (welk materiaal, welke afmetingen, welke inhoud) voor hen het best te recyclen is.

Zo zet jij de eerste stap richting duurzaam verpakkingsmateriaal

Door simpelweg te vragen ‘hoe kan ik mijn impact op de planeet verminderen?’ zet je al de eerste stap om te begrijpen hoe je duurzaamheid kunt benaderen. Als het gaat om verpakkingen, zijn hierbij twee uitgangspunten mogelijk: